Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego

 Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego

 
 PODSTAWY PRAWNE

dla publicznych szkół z dnia 3 kwietnia 2019 r. (Dz.U. 2019, poz. 639).

  
WSTĘP
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego  w Szkole Podstawowej obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu prawidłowego przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia ponadpodstawowego. System ten określa rolę i zadania osób odpowiedzialnych w ramach rocznego planu działań, czas i miejsce realizacji zadań, metody pracy oraz oczekiwane efekty. Adresatami projektu są uczniowie, ich rodzice, nauczyciele oraz instytucje wspomagające proces doradczy. Uczeń przygotowany do podjęcia decyzji edukacyjno-zawodowej to taki, który zna swoje zainteresowania i predyspozycje, potrafi dokonać samooceny i ma plany na przyszłość.
Wykonane badania potrzeb z zakresie działań doradczych wykazały potrzebę usystematyzowania podejmowanych w szkole działań związanych doradztwem edukacyjnym. W celu skutecznego planowania działań doradczych konieczna jest aktualna informacji na temat poziomu wiedzy uczniów i ich rodziców na tematy związane z doradztwem edukacyjno-zawodowym,  co  wiąże się z potrzebą zdiagnozowania ich potrzeb w tym zakresie.  Wnioski te zostały uwzględnione harmonogramie pracy na bieżący rok.
 
CELE
1. Doradztwo zawodowe ma na celu umożliwienie uczniowi:
1) zdobycie wiedzy i umiejętności niezbędnych do poznania samego siebie i własnych predyspozycji zawodowych;
2) poznanie  zawodów  i  stanowisk  pracy,  rynku  pracy oraz procesów na nim zachodzących
i praw nim rządzących;
3) właściwe przygotowanie się do roli pracownika, czyli zdobycie wiedzy i umiejętności związanych z poruszaniem się po rynku pracy;
4) poznanie możliwości uzyskania kwalifikacji zawodowych zgodnych z potrzebami rynku pracy i własnymi predyspozycjami zawodowymi;
5) zaplanowanie własnej kariery edukacyjno–zawodowej;
2. Doradztwo edukacyjno -zawodowe realizowane jest przez wszystkich członków Rady Pedagogicznej, a w szczególności przez doradcę zawodowego, wychowawców i pedagoga, przy współpracy rodziców oraz placówek, instytucji i zakładów pracy, w szczególności poradni psychologiczno – pedagogicznych, urzędów pracy, Ochotniczych Hufców Pracy, przedstawicieli organizacji zrzeszających pracodawców.
3. Doradztwo edukacyjno-zawodowe jest realizowane na podstawie przeprowadzonej diagnozy potrzeb uczniów za pośrednictwem wielu zróżnicowanych działań, takich jak zajęcia lekcyjne, zajęcia edukacyjne z doradcą zawodowym, warsztaty, wycieczki zawodoznawcze, targi edukacyjne i pracy, spotkania z przedstawicielami zawodów, przedstawicielami szkół i uczelni, absolwentami, wolontariat.
4. Doradztwo edukacyjno-zawodowe uwzględnia treści związane z:
1) poznawaniem różnych zawodów i ścieżek edukacyjnych;
2) diagnozowaniem własnych predyspozycji i preferencji zawodowych – zainteresowań, uzdolnień, mocnych i słabych stron, cech osobowości, ograniczeń zdrowotnych;
3) konfrontowaniem własnych możliwości i osiągnięć z wymaganiami szkół i pracodawców, 4) planowaniem własnej kariery edukacyjno –zawodowej;
5) analizą   potrzeb    rynku    pracy   i   możliwości   zatrudnienia   na   lokalnym,   krajowym
i międzynarodowym rynku pracy;
6) radzeniem sobie w sytuacjach trudnych związanych z aktywnością zawodową;
7) uzyskiwaniem podstawowych i dodatkowych kwalifikacji, również poza systemem oświatowym;
8) rozwijaniem umiejętności interpersonalnych i autoprezentacji.
 
ZAKRES REALIZACJI ZADAŃ , OSOBY ODPOWIEDZIALNE

l) w oddziałach przedszkolnych. Działania w zakresie doradztwa zawodowego w oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych obejmują preorientację zawodową, która ma na celu wstępne zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami oraz pobudzanie i rozwijanie ich zainteresowań i uzdolnień.
2) w klasach I-VI na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego. Działania w zakresie doradztwa zawodowego w klasach I-VI szkoły podstawowej obejmują orientację zawodową, która ma na celu zapoznanie uczniów      z wybranymi zawodami, kształtowanie pozytywnych postaw wobec pracy i edukacji oraz pobudzanie, rozpoznawanie i rozwijanie ich zainteresowań i uzdolnień.
3) w klasach VII i VIII na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego oraz na zajęciach z zakresu doradztwa zawodowego. Działania w zakresie doradztwa zawodowego w klasach VII i VIII szkoły podstawowej mają na celu wspieranie uczniów w procesie przygotowania ich do świadomego i samodzielnego wyboru kolejnego etapu kształcenia i zawodu, z uwzględnieniem ich zainteresowań, uzdolnień i predyspozycji zawodowych oraz informacji na temat systemu edukacji i rynku pracy.
4) na zajęciach związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu prowadzonych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej ( w formie indywidualnych konsultacji);
5) na zajęciach z nauczycielem wychowawcą opiekującym się klasą;
6) w ramach wizyt zawodoznawczych, które mają na celu poznanie przez dzieci i  uczniów środowiska pracy w wybranych zawodach, organizowanych u pracodawców, w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe i innych.
 
SPOSÓB REALIZACJI ZADAŃ

 
METODY I TECHNIKI PRACY
- zajęcia aktywizujące uczniów do samodzielnego wyboru zawodu prowadzone z całymi zespołami (warsztaty, lekcje zawodoznawcze, treningi),
- udzielanie   informacji   w   zakresie    wyboru    kierunku    dalszego    kształcenia    zawodu
i planowania dalszej kariery zawodowej,
- udzielanie indywidualnych porad i konsultacji dla uczniów, rodziców i nauczycieli,
- targi szkół ponadpodstawowych,
- organizowanie wycieczek do zakładów pracy i instytucji kształcących,
- organizacja spotkań zawodoznawczych,
- obserwacja zajęć praktycznych w szkołach ponadpodstawowych
- prezentacje wizualne, filmy, gry komputerowe, prezentacje multimedialne,
- praca z komputerem – śledzenie danych statystycznych, korzystanie z zasobów Krajowego Ośrodka Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, wykorzystywanie wyszukiwarki „Informator o zawodach”,
- ankiety, kwestionariusze,
- spotkania informacyjne z rodzicami (z wychowawcą , lub informacje dla rodziców na stronie internetowej szkoły),
- zakładka informacyjna na stronie internetowej szkoły (np. broszury dla rodziców, broszury dla uczniów),
- spotkania z absolwentami.                 
 
SOJUSZNICY I ZASOBY
Sojusznikami szkoły w realizacji Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego są:
- pracownicy Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej,
- pracownicy Powiatowego Urzędu Pracy
- pracownicy Młodzieżowego Centrum Kariery OHP,
- organizatorzy targów szkół ponadpodstawowych, targów pracy i edukacji,
- przedstawiciele szkół ponadpodstawowych z terenu miasta Nowy Targ
 - rodzice,
- osoby wpierające organizację szkolnego doradztwa zawodowego (np. pracownicy zakładów pracy, przedstawiciele zawodów itd.),
- absolwenci szkoły.
Zasoby:
- opracowany Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego,
- wykwalifikowany doradca zawodowy,
- materiały z zakresu doradztwa zawodowo-edukacyjnego w bibliotece, zasobach doradcy
- narzędzia diagnostyczne do rozpoznawania predyspozycji i zainteresowań zawodowych uczniów,
- zasoby internetowe: zasoby KOWEZiU oraz ORE (filmy, scenariusze, plakaty, broszury, publikacje), zasoby Internetu z zakresu doradztwa zawodowego, programy komputerowe.
 
PRZEWIDYWANE REZULTATY

 
TREŚCI PROGRAMOWE (zgodne z Rozprządzeniem MEN)
Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla oddziałów przedszkolnych:
l. POZNANIE SIEBIE Dziecko:
l. l określa, co lubi robić;
l .2 podaje przykłady różnych zainteresowań;
l .3 określa, co robi dobrze;
1.4 podejmuje działania i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.
2. ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY Dziecko:
2. l odgrywa różne role zawodowe w zabawie;
2.2 podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym otoczeniu i nazwy tych zawodów, które wzbudziły jego zainteresowanie, oraz identyfikuje i opisuje czynności zawodowe wykonywane przez te osoby;
2.3 wskazuje zawody zaangażowane w powstawanie produktów codziennego użytku oraz w zdarzenia, w których dziecko uczestniczy, takie jak wyjście na zakupy, koncert, pocztę;
2.4 podejmuje próby posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny;
2.5 opowiada o sobie w grupie rówieśniczej.
3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE Dziecko:
3.1 nazywa etapy edukacji (bez konieczności zachowania kolejności chronologicznej);
3.2 nazywa czynności, których lubi się uczyć.
4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH Dziecko:
4. l opowiada, kim chciałoby zostać;
4.2 na miarę swoich możliwości planuje własne działania lub działania grupy rówieśniczej przez wskazanie pojedynczych czynności i zadań niezbędnych do realizacji celu;
4.3 podejmuje próby decydowania w ważnych dla niego sprawach, indywidualnie  i   w ramach działań grupy rówieśniczej.
 
Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I-VI 
 
A. Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I-III
l. POZNANIE SIEBIE Uczeń:
l. l opisuje swoje zainteresowania i określa, w jaki sposób może je rozwijać;
l .2 prezentuje swoje zainteresowania wobec innych osób;
l .3 podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi;
l .4 podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach;
l .5 podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.
2. ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY Uczeń:
2. l odgrywa różne role zawodowe w zabawie;
2.2 podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach;
2.3 opisuje, czym jest praca i omawia jej znaczenie w życiu człowieka na wybranych przykładach;
2.4 omawia znaczenie zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym funkcjonuje;
2.5 opisuje rolę zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu;
2.6 posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny.
3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE Uczeń:
3.1 uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności;
3.2 wskazuje treści, których lubi się uczyć;
3.3 wymienia różne źródła wiedzy i podejmuje próby korzystania z nich.
4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH Uczeń:
4.1 opowiada, kim chciałby zostać i co chciałby robić;
4.2 planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując na podstawowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu;
4.3 próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio z jego osobą.
 
B. Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV-VI 
l. POZNAWANIE WŁASNYCH ZASOBÓW Uczeń:
l. l określa własne zainteresowania i uzdolnienia oraz kompetencje;
1.2 wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia;
1.3 podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na przyszłość;
1.4 prezentuje swoje zainteresowania i uzdolnienia wobec innych osób z zamiarem zaciekawienia odbiorców.
2. ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY Uczeń:
2.1 wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup, opisuje różne ścieżki ich uzyskiwania oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach;
2.2 opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka;
2.3 podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe;
2.4 posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny;
2.5 wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą.
3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE Uczeń:
3.1 wskazuje różne sposoby zdobywania wiedzy, korzystając ze znanych mu przykładów, oraz omawia swój indywidualny sposób nauki;
3.2 wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć;
3.3 samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy.
4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH Uczeń:
4. l opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych;
4.2 planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu;
4.3 próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z jego osobą
 
Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII i VIII 
l. POZNAWANIE WŁASNYCH ZASOBÓW Uczeń:
l. l określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych;
1.2 rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe);
1.3 dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł;
1.4 rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjnozawodowych;
1.5 rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej;
1.6 określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji;
l.7 określa własną hierarchię wartości i potrzeb.
2. ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY Uczeń:
2.1 wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania;
2.2 porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców;
2.3 wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy, z uwzględnieniem regionalnego i lokalnego rynku pracy;
2.4 uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka;
2.5 analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy;
2.6 wskazuje wartości związane z pracą i etyką zawodową;
2.7 dokonuje autoprezentacji.
3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE Uczeń:
3.1 analizuje oferty szkół ponadpodstawowych i szkół wyższych pod względem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji;
3.2 analizuje kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznania własnych zasobów;
3.3 charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaformalnej i nieformalnej;
3.4 określa znaczenie uczenia się przez całe życie.
4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH Uczeń:
4.1 dokonuje wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym;
4.2 określa cele i plany edukacyjno-zawodowe, uwzględniając własne zasoby;
4.3 identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjnozawodowej i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy;
4.4 planuje ścieżkę edukacyjno-zawodową, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów
  
PLAN REALIZACJI WSDZ
 1. Harmonogram  na rok szk. 2021/2022:

 
 Załącznik  1
Tematyka zajęć z doradztwa zawodowego w klasach VII – VIII ( zakres treści zgodnie   z rozp. z dnia 12 lutego 2019. w sprawie doradztwa zawodowego Dz.U. z 2019, poz. 325)
  
Klasa VII